تفسیر آیات 3 و 4 سوره بلد
آیه بعد درباره ابراهیم خلیل و فرزندش اسماعیل می فرماید:
"و سوگند به آن پدر فرزانه و فرزند مبارکش" (وَ والِدٍ وَ ما وَلَد) (3)
خداوند از آن رو به ابراهیم و فرزندش سوگند یاد می کند که آن دو بنیانگذار شهر مکه بودند و در راه خدا سختی های زیادی را تحمل کردند و با تلاش و از خود گذشتگی بی نظیر خود این شهر مقدس را بنیان نهادند.
گفتنی است به خاطر خشک و بی آب بودن مکه، هیچ کس حاضر به سکونت در آنجا نبود، اما حضرت ابراهیم به فرمان خدا، زن و فرزند خردسال خود یعنی هاجر و اسماعیل را در آنجا قرار داد. صبر و تحمل آنها در راه اجرای فرمان خدا به تدریج موجب شد که در این سرزمین نسلی از حضرت اسماعیل به وجود آید و همان ها ساکنان مکه را تشکیل دادند.
پس از سوگند به این اسوه های صبر و استقامت که در راه جلب رضای خدا هر گونه سختی را به جان خریدند، به بیان حقیقتی می پردازد که هدف نهایی این سوگندهاست و می فرماید:
"مسلما ما انسان را در رنج آفریدیم" (لَقَد خَلَقنَا الاِنسانَ فی کَبَدٍ *) (4)
این تعبیر زیبا نشان می دهد که کیفیت آفرینش انسان به گونه ای است که جز با تحمل درد و رنج نمی تواند به کمالات معنوی دست یابد، زیرا انسان برای دستیابی به مقامات معنوی چاره ای ندارد جز آنکه بر شهوات و غرایز مادی فائق آید و این امر جز با تحمل سختی و رنج مخالفت با کشش های مادی، از راه دیگری میسر نمی شود. کسی که نخواهد این رنج ها را تحمل نماید، تا ابد باید در منجلاب غرایز مادی بماند و هیچ گاه نمی تواند به مقامات بالای انسانی عروج کند.
* کبد: تحمل سختی و انجام کاری با رنج و زحمت بسیار
انتخاب کتاب با انتخاب دوست فرقی ندارد، همانگونه که باید برای معاشرت دوستان خوب انتخاب کرد، برای مطالعه نیز باید کتابهای خوب را برگزید. ما همانطور که مسئول کارهای خود می باشیم مسئول مطالعه خویش هستیم. باید کتابی مطالعه کنیم که فکر ما را روشن و عقل ما را قوی کند نه کتابی که وقت ما را تلف نماید. (از کتاب کشکول طبسی)